Η Ελληνόγλωσση εκπαίδευση στο εξωτερικό

Στη σημερινή ραγδαίως εξελισσόμενη πραγματικότητα της παγκοσμιοποίησης, της διαφοράς των βιοτικών επιπέδων ανά την υφήλιο και των στοχευμένων πολεμικών συγκρούσεων, οι μετακινήσεις των πολεμικών και πολιτικών προσφύγων καθώς και των οικονομικών μεταναστών είναι αναπόφευκτο γεγονός.

Η Ελλάδα ως μια χώρα που, με μεγάλα μεταναστευτικά ρεύματα προς τόπους του εξωτερικού στο πρόσφατο παρελθόν της, απαριθμεί ομογενείς σε 140 περίπου χώρες ανά την υφήλιο, δεύτερης ή και τρίτης γενιάς, που ανέρχονται στα πέντε με εφτά εκατομμύρια.

Σε αυτό το πλαίσιο το σεμινάριο έχει σκοπό να παρουσιάσει τις ερευνητικές ή εμπειρικές απόψεις και προτάσεις των συγγραφέων αλλά και να αποδώσει την κατάσταση που επικρατεί αναφορικά με την ελληνόγλωσση εκπαίδευση στο εξωτερικό. Προς αυτήν την κατεύθυνση, είναι αναγκαία η εις βάθος γνώση και κατανόηση αυτού του γνωστικού αντικειμένου τόσο μέσω θεωρητικής μελέτης όσο και μέσω ερευνητικών δραστηριοτήτων. Επομένως ο σκοπός του παρόντος προγράμματος είναι διττός και καλύπτει τόσο τη θεωρητική όσο και την ερευνητική κατάρτιση των επιμορφούμενων και την βελτίωση της διδακτικής επάρκειας και ετοιμότητάς τους όπως περιγράφεται παρακάτω:

1.1. Θεωρητική κατάρτιση

Βασικός στόχος του σεμιναρίου είναι οι επιμορφούμενοι να αποκτήσουν μια συνολική εικόνα αναφορικά με την ελληνόγλωσση εκπαίδευση στο εξωτερικό, αποκτώντας παράλληλα εφόδια και γνώσεις διδακτικής της ελληνικής ως ξένης γλώσσας, καθώς και ενημέρωση για τα υπάρχοντα εκπαιδευτικά υλικά ανάλογα με την ομάδα-στόχο.

Ταυτόχρονα μέσω του σεμιναρίου οι επιμορφούμενοι καθίστανται αποτελεσματικοί στην άσκηση των καθηκόντων τους όσον αφορά στη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης ή ξένης γλώσσας, αντιμετωπίζοντας τα ποικίλα προβλήματα που προκύπτουν στα εκάστοτε διαπολιτισμικά περιβάλλοντα. Τέλος, μέσω του υλικού που προσφέρεται οι επιμορφούμενοι έρχονται σε επαφή με την ενιαία μέθοδο διδασκαλίας της ελληνικής ως δεύτερης ή ξένης γλώσσας, τη μέθοδο της ελληνόγλωσσης επικοινωνίας και διαπολιτισμικότητας.

1.2. Ερευνητική κατάρτιση

Από την άλλη πλευρά, μέσω του συγκεκριμένου σεμιναρίου οι επιμορφούμενοι μυούνται στην εφαρμογή των μεθόδων της ερευνητικής διαδικασίας και στις τεχνικές εκπόνησης επιστημονικών – ερευνητικών εργασιών, με στόχο να προχωρήσουν στη δημοσίευσή τους σε διεθνείς περιοδικές εκδόσεις με κριτές και τυφλή κρίση αλλά και να συμμετάσχουν σε διεθνή και πανελλήνια επιστημονικά συνέδρια.

Για το σκοπό αυτό, σε κάθε επιμορφούμενο παρέχονται όλες οι απαραίτητες πληροφορίες και πρακτικές οδηγίες τόσο για την επιλογή των θεμάτων των εργασιών όσο και για την εκπόνηση και συγγραφή των ερευνητικών εργασιών, με παράλληλη επίβλεψη, καθοδήγηση και στήριξη μέσω συνεχούς ανατροφοδότησης.

1.2.1. Δυνατότητες δημοσίευσης μοριοδοτούμενων εργασιών

Στόχος είναι οι ερευνητικές εργασίες που εκπονούν οι επιμορφούμενοι να καταστούν υποψήφιες για δημοσίευση σε μία από τις διεθνείς ηλεκτρονικές περιοδικές εκδόσεις με ISSN του Ινστιτούτου Πολιτισμού, Δημοκρατίας και Εκπαίδευσης. Η κάθε δημοσιευμένη εργασία μοριοδοτείται με τον ισχύοντα νόμο Ν. 4547 με 0,25 μόρια.

Οι διεθνείς ηλεκτρονικές περιοδικές εκδόσεις είναι:

• «Θεωρία και Έρευνα στις Επιστήμες της Αγωγής» (http://periodiko.inpatra.gr),
• «Κοινωνικές και Πολιτικές Επιστήμες» (http://politika.inpatra.gr),
• “Theory and Research in the Sciences of Education” (http://e-journal.inpatra.gr).

Προϋπόθεση για δημοσίευση εργασιών στις ηλεκτρονικές περιοδικές εκδόσεις είναι οι εργασίες αυτές να κατατεθούν προς κρίση σύμφωνα με τις οδηγίες που αναφέρονται στις αντίστοιχες ιστοσελίδες των περιοδικών και να εγκριθούν από την επιτροπή κριτών τους, σύμφωνα με την παρακάτω διαδικασία κρίσης.

• Σε εν ενεργεία και αδιόριστους εκπαιδευτικούς από την Ελλάδα και το εξωτερικό Προσχολικής, Α’/θμιας και Β’/θμιας Εκπαίδευσης (φιλολόγους, δασκάλους, νηπιαγωγούς)
• Σε στελέχη εκπαίδευσης Α’/θμιας και Β’/θμιας εκπαίδευσης από την Ελλάδα και το εξωτερικό (σχολικούς συμβούλους, διευθυντές σχολικών μονάδων και εκπαίδευσης, προϊσταμένους γραφείων εκπαίδευσης)
• Σε εκπαιδευτικούς Διαπολιτισμικών Σχολείων
• Σε εκπαιδευτές Δημόσιων Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΔΙΕΚ), Δημόσιων Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης Ειδικής Αγωγής και Δημόσιων Σχολών Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΔΣΕΚ) με ειδικότητες αντίστοιχης θεματικής με τη Διαπολιτισμική Εκπαίδευση
• Σε εκπαιδευτές ενηλίκων των Σχολών Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΣΕΚ), των Πειραματικών Σχολών Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΠΣΕΚ) και των Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ) του ΟΑΕΔ με ειδικότητες αντίστοιχης θεματικής με τη Διαπολιτισμική Εκπαίδευση
• Σε εκπαιδευτές των Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας
• Σε προπτυχιακούς, μεταπτυχιακούς φοιτητές, υποψήφιους διδάκτορες και κατόχους των αντίστοιχων διπλωμάτων ειδίκευσης
• Γενικά, σε όσους εργάζονται ή ενδιαφέρονται να εργαστούν ως εκπαιδευτικοί της ελληνικής γλώσσας στο εξωτερικό ή να ερευνήσουν το εν λόγω θέμα.

Το σεμινάριο προσφέρει στους επιμορφούμενους εξειδικευμένες γνώσεις αναφορικά με την ελληνόγλωσση εκπαίδευση στο εξωτερικό, τη διαπολιτισμική εκπαίδευση και τη διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας, οι οποίες οδηγούν σε μια ολοκληρωμένη εικόνα της συνθήκης που επικρατεί αναφορικά με την διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας στους ομογενείς, βοηθώντας ταυτόχρονα τον επιμορφούμενο να αντεπεξέλθει στις εκπαιδευτικές απαιτήσεις ενός πολυπολιτισμικού περιβάλλοντος

Πιο συγκεκριμένα, με την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος αναμένεται οι επιμορφούμενοι να αναπτύξουν δεξιότητες και να αποκτήσουν γνώσεις ως εξής:

• να γνωρίζουν επαρκώς για την ελληνόγλωσση εκπαίδευση στις παρευξείνιες και τις υπερπόντιες χώρες,
• να εντρυφήσουν στα κίνητρα για την εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας καθώς και στις επαγγελματικές προοπτικές των αποφοίτων από τμήματα ελληνικών σπουδών του εξωτερικού,
• να κατέχουν γνώσεις σχετικά με την ελληνόγλωσση εκπαίδευση στη Ρωσία και την Αλβανία,
• να γνωρίζουν για τη διδασκαλία της νεοελληνικής ως δεύτερης ξένης γλώσσας στην ειδικότητα «Εφαρμοσμένη γλωσσολογία» της Φιλολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αγ. Κυρίλλου και Μεθόδιου Βουλγαρίας,
• να γνωρίζουν για τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας στα Πανεπιστήμια του Βελιγραδίου και της Βαρσοβίας και το Πανεπιστήμιο της Άγκυρας,
• να έχουν σαφή εικόνα την ελληνικής πολιτικής για την ελληνόγλωσση εκπαίδευση στις χώρες της ευρωπαϊκής ένωσης,
• να είναι ενήμεροι σχετικά με την ιστορική εξέλιξη της ελληνικής εκπαίδευσης στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ‘70,
• να γνωρίζουν για τη διδασκαλία της ελληνικής στην Ισπανία αλλά και για την εξ αποστάσεως διδασκαλία της ελληνικής στα γαλλόφωνα πλαίσια,
• να έχουν εμπειρικά δεδομένα από τη διδασκαλία των νεοελληνικών σε Φιλανδούς φοιτητές
• να γνωρίζουν αναφορικά με την ελληνική γλώσσα στην Κάτω Ιταλία

Βασικές θεματικές ενότητες:

• ελληνόγλωσση εκπαίδευση στις παρευξείνιες και τις υπερπόντιες χώρες
• κίνητρα μάθησης και επαγγελματικές προοπτικές
• ελληνόγλωσση εκπαίδευση σε Ρωσία και Αλβανία
• Φιλολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αγ. Κυρίλλου και Μεθόδιου Βουλγαρίας
• διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας στα Πανεπιστήμια του Βελιγραδίου και της Βαρσοβίας και το Πανεπιστήμιο της Άγκυρας
• ιστορική εξέλιξη της ελληνικής εκπαίδευσης στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ‘70
• διδασκαλία της ελληνικής στην Ισπανία και εξ αποστάσεως διδασκαλία της ελληνικής στα γαλλόφωνα πλαίσια
• διδασκαλία των νεοελληνικών σε Φινλανδούς φοιτητές
• Σχέδια μαθήματος – Αρχέτυπα διδασκαλίας

Τα προγράμματα πραγματοποιείται διαδικτυακά με ασύγχρονη εκπαίδευση.

5.1. Σεμινάριο 200 ωρών

Τα σεμινάρια επιμόρφωσης 200 ωρών είναι εξάμηνα και περιλαμβάνουν για τους επιμορφούμενους τα εξής:

• 160 ώρες ασύγχρονης εκπαίδευσης, οι οποίες πραγματοποιούνται με τη μελέτη ηλεκτρονικού εγχειριδίου και πιστοποιούνται με τη συμπλήρωση τεστ πολλαπλών επιλογών. Για την εμπέδωση της ύλης θα δίνονται άρθρα, κεφάλαια βιβλίων, βιντεοσκοπημένες τηλεδιασκέψεις ή εισηγήσεις, για τα οποία οι επιμορφούμενοι θα πρέπει να πραγματοποιήσουν εργασίες που θα τους ανατίθενται.
• 40 ώρες για πρακτική άσκηση υπό τη μορφή εκπόνησης 1 αρχετύπου-σχεδίου διδασκαλίας σε συνεργασία με τους επιβλέποντες, το οποίο έχει ως στόχο τη βελτίωση της διδακτικής ετοιμότητας των επιμορφούμενων (https://ipode.gr/wp-content/uploads/2021/01/didaktika_senaria.pdf).

5.2. Σεμινάριο 300 ωρών

Τα σεμινάρια επιμόρφωσης 300 ωρών είναι εξάμηνα και περιλαμβάνουν για τους επιμορφούμενους τα εξής:

• 160 ώρες ασύγχρονης εκπαίδευσης, οι οποίες πραγματοποιούνται με τη μελέτη ηλεκτρονικού εγχειριδίου και πιστοποιούνται με τη συμπλήρωση τεστ πολλαπλών επιλογών. Για την εμπέδωση της ύλης θα δίνονται άρθρα, κεφάλαια βιβλίων, βιντεοσκοπημένες τηλεδιασκέψεις ή εισηγήσεις, για τα οποία οι επιμορφούμενοι θα πρέπει να πραγματοποιήσουν εργασίες που θα τους ανατίθενται.

• 40 ώρες για πρακτική άσκηση υπό τη μορφή εκπόνησης 1 αρχετύπου-σχεδίου διδασκαλίας σε συνεργασία με τους επιβλέποντες, το οποίο έχει ως στόχο τη βελτίωση της διδακτικής ετοιμότητας των επιμορφούμενων (https://ipode.gr/wp-content/uploads/2021/01/didaktika_senaria.pdf),
• 100 ώρες για την εφαρμογή μιας διαδοχικής ερευνητικής αξιολόγησης των μαθητών και της διδασκαλίας ή για την εκπόνηση μιας βιβλιογραφικής έρευνας.

Όλες οι εργασίες πραγματοποιούνται από τους επιμορφούμενους υπό την επίβλεψη και καθοδήγηση του φορέα υλοποίησης του προγράμματος.

5.3. Σεμινάριο 400 ωρών

Τα σεμινάρια επιμόρφωσης 400 ωρών είναι ετήσια και περιλαμβάνουν για τους επιμορφούμενους τα εξής:

• 160 ώρες ασύγχρονης εκπαίδευσης, οι οποίες πραγματοποιούνται με τη μελέτη ηλεκτρονικού εγχειριδίου και πιστοποιούνται με τη συμπλήρωση τεστ πολλαπλών επιλογών. Για την εμπέδωση της ύλης θα δίνονται άρθρα, κεφάλαια βιβλίων, βιντεοσκοπημένες τηλεδιασκέψεις ή εισηγήσεις, για τα οποία οι επιμορφούμενοι θα πρέπει να πραγματοποιήσουν εργασίες που θα τους ανατίθενται.

• 40 ώρες για πρακτική άσκηση υπό τη μορφή εκπόνησης 1 αρχετύπου-σχεδίου διδασκαλίας σε συνεργασία με τους επιβλέποντες, το οποίο έχει ως στόχο τη βελτίωση της διδακτικής ετοιμότητας των επιμορφούμενων (https://ipode.gr/wp-content/uploads/2021/01/didaktika_senaria.pdf),
• 100 ώρες για την εφαρμογή μιας ερευνητικής αξιολόγησης της διδασκαλίας ή για την εκπόνηση μιας βιβλιογραφικής έρευνας,
• 100 ώρες για την εκπόνηση μιας ποσοτικής ή ποιοτικής έρευνας.

Όλες οι εργασίες πραγματοποιούνται από τους επιμορφούμενους υπό την επίβλεψη και καθοδήγηση του φορέα υλοποίησης του προγράμματος.

5.4. Συγκεντρωτικός πίνακας δραστηριοτήτων επιμορφωτικών σεμιναρίων:

* Η διάρκεια επιμόρφωσης υπολογίζεται ανά ακαδημαϊκό έτος.

Αναφορικά με την αναγνώριση και τη μοριοδότηση, έχουμε να σας γνωστοποιήσουμε τα εξής:

1. Στο δημόσιο τομέα, αναγνωρίζονται και μοριοδοτούνται:
   • ανάλογα με το πρόγραμμα, το πλάνο και το σκοπό των εκάστοτε επιτροπών κρίσης του Υπουργείου Παιδείας και των υπηρεσιών του στις διάφορες βαθμίδες της εκπαίδευσης
   • ως συνεκτιμώμενο προσόν στη συνέντευξη για εκλογή διευθυντών σχολικών μονάδων κ.λπ.
2. Τα σεμινάρια αναγνωρίζονται και μοριοδοτούνται στον ιδιωτικό τομέα και σε δομές της Ευρωπαϊκής Ένωσης με βάση τις μονάδες ECTS που αντιστοιχούν στο κάθε επιμορφωτικό πρόγραμμα.

Δεδομένου ότι η μοριοδότηση των προγραμμάτων εξαρτάται κάθε φορά από το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, προτείνεται οι επιμορφούμενοι, που πέραν της επιμόρφωσης επιδιώκουν να χρησιμοποιήσουν την επιμόρφωσή τους για τη διεκδίκηση συγκεκριμένης θέσης, να πραγματοποιούν οι ίδιοι τη δική τους έρευνα σχετικά με την αναγνώριση.

6.2. Μοριοδότηση Εργασιών

Oι ερευνητικές και θεωρητικές εργασίες, οι οποίες δημοσιεύονται στις διεθνείς ηλεκτρονικές περιοδικές εκδόσεις με κριτές μοριοδοτούνται με 1 μόριο, σύμφωνα με το νέο νομοθετικό πλαίσιο.

6.3. Αντιστοιχία σε ECTS

Με βάση τις οδηγίες της Διαδικασίας της Μπολόνια, στους επιμορφούμενους παρέχεται αντιστοιχία με το σύστημα χορήγησης και μεταφοράς ακαδημαϊκών μονάδων, δηλαδή το Ευρωπαϊκό Σύστημα Μονάδων Κατοχύρωσης Μαθημάτων (European Credit Transfer and Accumulation System – ECTS). Οι πιστωτικές µονάδες ECTS εκφράζουν το συνολικό φόρτο εργασίας (διδασκαλία και προσωπική μελέτη) που χρειάζονται οι επιμορφούμενοι για να επιτύχουν τα αναµενόµενα µαθησιακά αποτελέσµατα.

Με βάση το σύστημα αυτό, στους επιμορφούμενους πιστοποιείται αντιστοιχία μονάδων ECTS όπως φαίνεται στον πίνακα 1:

Πίνακας 1: Αντιστοιχία προγραμμάτων επιμόρφωσης σε επιμόρφωσης σε ECTS

Ο αριθμός των ECTS αναγράφεται στη βεβαίωση παρακολούθησης και το πιστοποιητικό σπουδών που χορηγούνται στους επιμορφούμενους  με την επιτυχή ολοκλήρωση του σεμιναρίου και αναγνωρίζεται από όλα τα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις εκπαιδευτικές υπηρεσίες που εφαρμόζουν το σύστημα ECTS.

• 7.1. Εκπαιδευτικό υλικό

  Στους επιμορφούμενους χορηγούνται:

  • Ηλεκτρονικά εγχειρίδια (ebook)
  • Πρόσθετο εκπαιδευτικό υλικό, όπως:
    • βιντεοσκοπημένες ανακοινώσεις ερευνητικών και θεωρητικών εργασιών,
    • βιντεοσκοπημένες τηλεδιασκέψεις πανεπιστημιακών,
    • πρόσβαση στο αρχείο της ηλεκτρονικής περιοδικής έκδοσης «Θεωρία και Έρευνα στις Επιστήμες της Αγωγής»,
    • πρόσβαση στο αρχείο της ηλεκτρονικής περιοδικής έκδοσης «Κοινωνικές και Πολιτικές Επιστήμες»,
    • πρόσβαση στο αρχείο της ηλεκτρονικής περιοδικής έκδοσης “Sciences of Education",
    • άλλα επιστημονικά άρθρα.
  • Προδιαγραφές συγγραφής και μορφοποίησης εργασιών

  7.2.Τίτλοι σπουδών που χορηγούνται:

  • Πιστοποιητικό Επιμόρφωσης,
  • Αποδεικτικό μαθημάτων και εργασιών και
  • Βεβαίωση ερευνητικής δραστηριότητας.

  7.3.Αξιολόγηση επιμορφούμενων

  Ανάλογα με τον εκάστοτε τύπο σεμιναρίου, η αξιολόγηση των επιμορφούμενων προκύπτει από:

  • την παράδοση των εργασιών της ασύγχρονης εκπαίδευσης,
  • τη συμπλήρωση του τεστ πολλαπλών επιλογών,
  • την εκπόνηση των ερευνητικών εργασιών,
  • την πραγματοποίηση της πρακτικής άσκησης.

Έναρξη σεμιναρίου αμέσως μετά την εγγραφή του επιμορφούμενου.